تشکیل بسیج رسانه ای دست مایه مبارکی شد تا دو مفهوم بسیج رسانه ای چنانکه بایسته است و رسانه بسیجی چنانکه شایسته است طی یادداشتی به آن پرداخته شود.
فرمان معمار کبیر انقلاب اسلامی در تشکیل بسیج قبل از شروع جنگ تحمیلی می تواند حامل این پیام باشد که تفکر بسیجی یکی از علل مبقیه انقلاب اسلامی است .اگرچه توان معجزه اسای سخت افزاری این تفکر در دوران دفاع مقدس همچون مدال زرین بر سینه انقلاب اسلامی یادگار مانده است .اما توانش نرم افزاری بسیج به تعبیر بلند امام : درخت تناور و پر ثمری است که شکوفه های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می دهد . مقام معظم رهبری نیز بسیج را فتح الفتوح امام دانسته است به این معنی که تمام دستاوردهای عظیم انقلاب اسلامی با این تفکر محقق شده و رسیدن به آرمان های دیگر انقلاب نیز در اینده با همین تفکر ممکن خواهد بود.
رسانه ها در گذشته ابزار انتقال پیام بوده اند . اما امروزه کارکردهای موثر و بی بدیل رسانه ها به گونه ای است که می گویند : رسانه خود پیام است و هیچ رسانه ای در جهان بدون ائدئولوژی وجود ندارد.مدیاکراسی و رکن چهارم دموکراسی نشان می دهد که رسانه ها به مرجعیت بینشی و نگرشی جوامع تبدیل شده اند.
ایجاد میان ذهنیت های مشترک و میدانگاه تعامل و تقابل اندیشه ها،منافع،سلیقه و مد رسانه ها را عامل اصلی سلطه و هژمونی تبدیل کرده است.جنگ نرم از میان ذهنیت های ساخته شده توسط رسانه ها آغاز و سپس در جهان واقعی گسترش می یابند . رسانه در تخاصم دولت ها ابتدا اعتماد به نفس ملی دشمن را نابود کنند و جغرافیای ذهنی طرف مقابل را تسخیر کنند تا بعد از بتوانند جغرافیای سرزمینی را فتح کنند. از این منظر رسانه ها میدانهای جنگ روانی و ابزار مهم سلطه هستند.
اگر در جنگ عریان و سخت شما با دشمن برای دفاع از ارزشها و منافع خود می جنگید در جنگ نرم به گونه ای باورها و ارزش های شما نابود می شود که چیزی برای جنگیدن نخواهی داشت که برای آن بجنگی.
بدیهی است در این کارزار امنیت پایدار زمانی محقق می شود که تهدیدات دشمن چه در حوزه عینی و چه در حوزه ذهنی وجود نداشته باشد و میان ذهنیت های جامعه باورها فرهنگی و ارزشی انسجام اجتماعی توان مقاومت و توان تولید ناخالص قدرت را داشته باشد.
بی شک جامعه زنده و متنوع رسانه ای فراگیر کشور و گردش آزاد اطلاعات در شبکه های اجتماعی همواره مورد طمع دشمنان جمهوری اسلامی با هدف فتح میان ذهنیت ها و تهدید امنیت روانی قرار داشته و دارد. برای جلوگیری از اصل غافلگیری دشمن در این محیط پیچیده و پرشتاب و ناشناخته به بسیج رسانه ای نیازمندیم.
بسیج رسانه ای یعنی ضمن احترام به همه سلایق، منافع صنفی و گروههای سیاسی دعوت خیرخواهانه ، برادرانه و هنرمندانه همچون چراغی راهنما بدور از هرگونه اعمال سلایق شخصی و جهت گیری سیاسی برای حفظ ارزشها و منافع جمهوری اسلامی در فضای رسانه ای کشور است.
در این راستا رسانه ها و بسیج می توانند با افزایش توان ارتباطی و تشریک مساعی دو جانبه به نقش های اعتماد سازی ، مسئولیت اجتماعی ، بصیرت آفرینی و روشنگری قدمهای جدی برداشته و در پهنه و دامنه رسانه های متنوع و فراگیر کشور منفذ و نقطه امیدی برای رخنه دشمن و ایجاد پایگاههای جنگ روانی آنان باقی نماند.
رسانه بسیجی نیز مبین تفکر ایثارگرانه ،اعتماد بخش و مولد فرهنگ ارزشی و احترام به مخاطب و مسولیت اجتماعی است که از شایعه پراکنی، سیاه نمایی ،ترویج ابتذال و مدپرستی و ناامید کردن مردم دوری می کنند و به جای دمیدن به احساسات و هیجانات کاذب جامعه مخاطبین را به تدبیر و عقلانیت دعوت می کند
بسیج رسانه ای پیش از آنکه بر رسانه ها تمرکز کند باید بر مخاطب تمرکز کند و با پیامهای تبلیغی و ترویجی به افزایش سواد رسانه ای مخاطبین در مصرف کالا و محصولات بپردازد. آموزش ،اطلاع رسانی ، مشارکت جویی، پایش و رصد هوشمندانه تهدیدات رسانه ای ، از دیگر اولویت های مهم بسیج رسانه ای کشور می تواند باشد.
بسیج رسانه ای و رسانه بسیجی به خوبی می دانند که در کدام زیست بوم فرهنگی و اجتماعی تنفس می کنند و به کدام اکوسیسم فرهنگی و اجتماعی در جهان تعلق دارند. هم افزایی این دو رویکرد می تواند نقشه راه مطمئن و الگوی اسلامی ایرانی مدیریت رسانه ای کشور باشد .
* (دکترای مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی)
